Lopende zaken 2022

Poëzie / 30.01.22

gelegenheidsgedichten

marwin vos

DIG presenteert gedurende poëzieweek 2022 dagelijks uit een serie gelegenheidsgedichten, door marwin vos.


notitie_habitat

ik weet het niet
meer en meer wordt wandelen een wrede ervaring
na enkele dagen zijn bomen geamputeerd
of geheel verdwenen
je ziet een bijzondere vogel met rode borst
en blauwe veren en het volgend moment
dringt motorgeluid zich aan je op
wie zegt dat de vogel haar habitat niet is verloren
en gedwongen is te migreren
in enkele minuten zijn de bomen
die tien of honderd jaar leefden
door de motor afgesneden en bestaan
niet meer
waar open veld was is nu een
hondenschool, boomzagerij, datacenter
even verderop verloopt de tijd heel anders
voor de pony alleen
niets blijft hetzelfde, misdaden spreken
zich onbekommerd uit in het open veld
neem de tijd op houd de adem in
totdat je uit je eigen omgeving
in het drukbezochte reservaat bent
weet dat als ik voor je moet kijken
ik weggelopen meisjes zie, varkens bestemd
voor het slachthuis in hopen waar de warmte
afdampt wat het beeld doet trillen, poolse
migranten, vluchtelingen van kleur, ik zie
verwoeste bijenvolken, antieke gifwolken
die terugglippen in vertrouwde kringlopen
pony’s met zand in hun maag
huidbruin is het water van de trage rivier
huidbruin de kale winterbomen
huidbruin de met zwammen en humus
bedekte oeverkanten
druppels komen neer uit een regenloze lucht




weerbericht_verkhoyansk, oost siberië

het is bijna net zo donker nu
na de hitte van dagen
hangen al dagen lagen
zware bewolking
ik las dat het 38 graden was
in verkhoyansk, oost siberië
ten noorden van de arctische cirkel
warmer dan op enig moment
in florida
waar een olieopslagplaats
door bodemverzakking
na het smelten van permafrost
was ingestort
de giftige dieselbrandstof
vervuilt nu het water
en de wezens die er leven
arctische
vogels en dieren
en kinderen
en kleurt de rivieren rood

daarna kon ik lang niet slapen
harde marinedekschepen
vol electronica
zwermen prekolonialistisch
in de oceanen
van de arctische cirkel
permanente
pisfiguren
met hun russische, amerikaanse en chinese
vlagsystemen
ze pissen
en pissen
zolang tot het peil
van de arctische oceanen
is gestegen
en het gesmolten ijs
lang verborgen land
openbaart
in siberische allure

mijn russische vriendin
post een gedicht
ze is niet echt een vriendin
ik volg haar op facebook
door het gedicht
wil ze de precaire
vagina’s
van lhbtq’s in haar land
beschermen
of zijn alle
vagina’s precair?
hoewel ze niet smelten

suiker speelt
altijd een rol
de kleine mannen
van melasse
en suiker
verspreid in de oude
suikerfabriek
opgesteld
begonnen
door de warmte
van de bezoekers
al snel te stinken
en er was dus een zekere
vastberadenheid
nodig, aan de kant van de bezoekers
om de intimiteit
van deze ruimte
te doorkruisen
het is moeilijker
je te oriënteren
en niet
als zware moleculen
door vreemde attractoren
te worden aangetrokken
in de richting
van de stankpluimen
de oude pismannen
rijk geworden
van de toegeëigende
suiker
waren er niet bij in persoon
en smelten ook niet

ze duiken overal op
terwijl ze niet echt meer
leven
ze zitten in de
structuren
en keiharde
marinedekschepen
en petieterige
electronica
ze branden
als zombievuren
op de kurkdroge
steppe
en ontdooien arctische
toendragebieden

ik stond op omdat ik niet kon slapen
vanuit mijn kamerraam
zie ik dekoloniale
vuren opflakkeren




vanaf het begin zijn koeien deel van het landschap_1

in feite loop je rond in een aromatisch milieu van koeienpoep.
aan de andere kant is het sjouwen door uitgestrekte maïsvelden, het hoofdvoedsel voor ons allen in deze kosmische voedselketen.
hoe de meesters van de koeien ons moeten haten, banjerend door hun openbare keukens en toiletten.
voeg daarbij de verrassende hoeveelheid tissues voor divers gebruik die de zachte bermen van geasfalteerde paden bezaaien.
je loopt langs een meertje dat glinstert in de late namiddagzon, waar smartphones worden weggegooid na de wandeling, zo verfrissend!
de aarde spuwt elke dag stenen en rotsen in alle soorten en maten uit.
het verzuurde moerasland dicteert onze morele gymnastiek




vanaf het begin zijn koeien deel van het landschap_2

uit het raam van het gehuurde huisje kijkend maken ze hun aanwezigheid kenbaar in zwart-wit tegen een midden- en achtergrond van groen en geel gekleurde heuvels, variërend met de tijd van het jaar. later dringt het tot me door dat het leven van koeien het landschap ís. en in feite is waar je naar kijkt het landschap van mijn medemenselijke vleeseters, het landschap van vernietiging.

zoals in de 15de eeuw de schapen de mensen verslonden in de engelse en vlaamse economie gebaseerd op wol, zo verslinden de koeien ons nu. het waren niet de schapen maar de boeren en kooplieden, wier honger zonder natuurlijke grenzen was en degenen die werden verslonden waren de dorpelingen, wier meent en kleine oogsten werden bezet en afgenomen. wij zijn niet degenen die worden verslonden, het zijn dezelfde kleine boeren wereldwijd, ontwortelde gezinnen en jonge mensen. ontworteling is een strategie.

het lijkt steeds onwaarschijnlijker dat we het landschap ooit nog zullen waarnemen zoals het is als we er niet zijn. dit landschap is vol van onzen en toch worden we ontworteld en verslonden.




notitie_kabul

na het gedrang van mensen
op het vliegveld
verwacht je
aan het nu opgestegen vliegtuig
een gestalte te zien hangen
die haar grip verliest
en valt
zoals na de vliegtuigaanvallen
op de twin towers
mensen naar beneden vielen
sprongen
na bijna precies twintig jaar
brengt dit beeld de gebeurtenissen
samen
in plaats daarvan
blijft ze hangen, ze hangen
aan het vliegtuig met hun handen
en reizen door de lucht
hun massa groeit
tot een tweede voertuig, een slurf
die beweegt en oprolt
tot een windhoos
en het vliegtuig erboven opslokt
ze dalen en trappelen met hun voeten
op de aarde en komen langzaam
tot stilstand
waar de hoos of hoorn
zich uitvouwt tot een fonkelend tapijt
een quilt, de patronen tonen het ongeluk
en de aanmoedigingen
in blauwen, wit en geel
we stappen uit en nemen
wat rust




notitie_cassandra

vrijdag is voor de toekomst, zij pakken
hun banieren en plakkaten, zetten
geverfde maskers op, staken school

ze verplaatsen zich als bloed
dat de stille uitstervingen nabootst
ik wil me bij hen aansluiten, ik wil stil

bewegen, ik wil bloed zijn dat herinnert
aan de moord. nooit waren er zoveel

cassandra’s, de visioenen verstouwend
de fundering van de olietank
kan de lading niet dragen, de ambarnaya

rivier kleurt rood door de norilsk lekkage
het veen brandt nu uit zichzelf

ze kunnen door as en rook niet ademhalen
ze zeggen, we rekken de rouw uit
naar voor het feit. en tonen

waarom het futiele zinvol blijft




notitie_koor

van een afstand is een cirkel mensen op anderhalve meter van elkaar te zien als een koor maar als je er zelf deel van uitmaakt voelen houding en rol nog onduidelijk en probeer je het ongemak te verbergen. anderhalve meter is veilig en net zover als de kraaien en merels die je op straat passeert. als je niet naar elkaar neigt is de cirkel van een schrikbarende helderheid en gelijkheid. wordt de persoon in het midden gefeliciteerd of is zij er om afscheid te nemen? springen tranen op de straten van adelaide? of iets anders dramatisch, dat nog leeg is, iets leegs en onvermijdelijks. je maakt een stap of gebaar en iedereen ziet het, het is zwaar, een ritueel misschien, we zijn samengekomen voor hen we zijn als een lijn en nu een kring, een ruimte, een leeg lichaam dat ingevuld moet worden maar met wat?


marwin vos leeft en werkt in amsterdam. haar laatste boek, wilde dood, werd onderscheiden met de grote poëzieprijs 2023. ander werk omvat het leven sterren (2019), oorlogspaarden tot in de buitenwijken (2015) en zij is niet vast, zij is veranderbaar (2006)

Meer van deze auteur