In het voltooien van specifieke handelingen en het gebruik van bepaalde materialen, doordrenkt met een symbolische betekenis, poogde Joseph Beuys een spiritueel soort kunst te maken — in zijn tijd werd hij vaak met een sjamaan vergeleken. Beuys noemde zijn kunst zelf ‘antropologisch’, daarmee suggererend dat die te maken had met ‘primitieve’ volkeren en oerelementen van de menselijke cultuur. Maar in het herhalen van handelingen, van teksten, kan ook paranoia schuilgaan: telkens hetzelfde doen met de verwachting dat er op den duur iets anders uit voortkomt, is leven met de verwachting dat de wereld geen betrouwbare verteller is.

Het audiowerk van Alma Apt buigt zich over het ritueel. Kunnen wij de moedwillige herhaling van dezelfde handeling tegenwoordig nog als bevrijdend zien? Het ritueel deelt in bepaalde opzichten eigenschappen met fabrieksarbeid, in de herhaling van bewegingen met het doel om iets te produceren. En hoewel zowel rituelen als fabrieksarbeid blijven bestaan, lijken beide ons gedateerd. Wat is dan het equivalent van een ritueel voor onze tijd?

Deze reeks literaire audiowerken voor Sprekende Letteren wordt mede mogelijk gemaakt door het Prins Bernhard Cultuurfonds.

Alma Apt (1995) is dichter en redacteur van De Gids.

Meer van deze auteur