Redactioneel
Beste mevrouw,
Hierbij de missende pinky van uw zoon, ik heb meegenomen. Omdat ik niet wil dat u nog meer pijn heeft, ik smeek u: laat de pinky zitten in de onzichtbare pakket dat ik heb gevuld met formaldehyde, zodat hij vers blijft. Geef de pinky met deze brief aan de politie als bewijs dat ik het heb gedaan en niet de huisvrouw van uw zoon. Zij sprong plotsklaps op mijn rug en probeerde mijn ogen uit te krabben. Zij is een held. Hoe kunnen ze denken dat zij het was? Fascisten! Het bewijs staat in deze brief en de bijzittende pinky.
Excuseer alstublieft mijn Nederlands, dat ik nooit helemaal onder de knieën heb gehad, omdat ik met Afrikaans aan het worstelen was. Alleen als mijn moeder boos was schreeuwde ze in Nederlands tegen ons toen we klein waren in Zuid-Afrika. Misschien vind ik Nederlands daarom nog steeds geen leuke taal. But I digress. Ik doe mijn best and Google does the rest.
Dit is de eerste pinky dat ik verstuur, dus ik hoop dat hij goed is aangekomen. Ik heb alle pinkies altijd goed bewaard, zodat ik kan helpen als iemand valselijk wordt verschuldigd van mijn moorden. Maar ik had ze nooit eerder nodig. Ik denk omdat mijn slachtoffers niet genoeg gemist werden. ‘Good riddance to bad rubbish,’ zeiden we vroeger. Dit keer was het anders. Het was niet mijn intentie om uw zoon te doden. Hij mocht geen martelaar worden voor de fascisten. Misschien denkt u: wat is dit voor een monster? Ik wil u uitleggen waarom ik het oh-so-very-civilised Nederland een lesje wilde leren.
Op een van de eilanden waar ik verstoppertje speelde hebben ze een gezegde: ‘Een moeder is als een huis, een vader als een rivier.’ Mooi toch? Wat ik eigenlijk wil zeggen is dat moeders altijd belangrijk blijven, zelfs als we dingen doen die het daglicht niet mogen zien. Na alles wat ik heb misdaan bleef mijn moeder hopen dat ik huistoe zou komen, als de verloren zoon uit de Bijbel. Dat is een prachtig verhaal, maar het was niet zo mooi geweest als die jongen op het grote feest op de tafel was gaan poepen. Vroeger was ik zo een jongen.
Mijn moeder begreep niet waarom ik zo geworden ben daar in Johannesburg. Ze was allang dood toen ik klaar was om dat verhaal te vertellen. Misschien is dat ook beter, want mijn broer en ik hebben ongelukkig een kindje doodgemaakt toen we buiten speelden. Ik begraafde het kindje in de koppies achter ons huis. We hebben toen gezegd dat hij was kidnapped door een sangoma voor tovermedicijnen. Maar de politie heeft de vader van dat kindje verdacht. Ze bleven zeggen tegen ons dat die vader zich had verkleed als sangoma. Hadden we hem niet herkend? Dat vroegen ze over en over aan ons. We kenden die man niet eens! Maar hij werd vastgezet in de gevangenis en later doodgeslagen door die fascisten van de apartheid.
De vader van het kindje werd de zonderbok. Dat woord gebruikte mijn moeder, dacht ik, maar ik hoorde het fout natuurlijk. Zonderbok leek logisch omdat sommige mensen altijd zonder huis, zonder werk, zonder geld, zonder vrijheid zijn. Easy targets. Vroeger zei ik ook ‘escapegoat’ in het Engels, alsof die geit werd gebruikt om te ontsnappen aan je straf.
Niet heel lang geleden absorbeerden de Joodse zonderbokken van Europa alle schulden en werden geslacht door de fascisten, met duizenden tegelijk, zodat alle zondes in één keer weg zouden zijn. Maar in Nederland was blijkbaar nog genoeg schuld en zonde over, want de fascisten zijn weer terug.
Uw zoon liep vooraan met zijn nazivlag en wees naar de nieuwe zonderbokken: mensen die komen van de rand van de hel. Maar eigenlijk wonen daar de liefste mensen op aarde (moeders die het beste willen voor hun kindjes), maar ook de gevaarlijkste (vaders die hun zoons leren wat wraak is). Ik weet dit omdat ik vroeger veel bij deze mensen in huis kwam. U verstaat me beter als ik wat meer vertel over deze tijd.
Ik werkte als correspondent en reisde over de hele wereld. Bij alle plaatsen waar ik kwam kreeg ik een warm welkom. De Nederlandse paspoort werkt als een soort gouden sleutel, zeker als je er wat biljetten in verstopt. In die dagen werkte ik samen met een fotograaf die mij eigenlijk geleerd heeft dat je nooit op tafel moet poepen. Mick zei altijd: ‘Je moet niet alleen eten wat uit de pot komt, maar het ook nog lekker vinden. Of heel goed doen alsof.’ Mensen openen hun hart als ze eten. Dan hoef je geen vragen te stellen, want iedereen deelt verhalen als brood.
We gingen altijd eerst bij onze tolk thuis eten. De familie vond het een eer dat we op bezoek kwamen. Binnen één maaltijd wisten we heel veel over het land en alle slechte dingen. Meer dan andere mensen in een week of een maand of een heel leven te weten komen. Mick en ik waren een goed team. Hij liet zijn interesse zien met foto’s en ik stelde vragen. Veel van die mensen werden onze vrienden. Ze waren echt blij om ons terug te zien, daar naast de hel. Daarom deden we nog beter ons best om de waarheid te zoeken. We hoopten dat onze reportages hun leven beter zouden maken.
Maar de wereld bleef hetzelfde en werd zelfs slechter. Daarom werden Mick en ik steeds meer cynisch en roekeloos. Voor vakantie gingen we op bezoek bij de Tamiltijgers. Waarom? Om te vragen hoe het gaat? Hebben jullie nog iets opgeblazen? Belachelijk. De politie stopte ons, dus we gingen naar Delft, een klein eiland boven Sri Lanka. We maakten daar foto’s van wilde paarden toen de tsunami aankwam. Ik had geluk, for once in my life, maar Mick niet.
We hebben voor dagen naar zijn lichaam gezocht. Toen ik hem vond heb ik zijn pinky afgesneden. Voor identificatie, want zijn lichaam was helemaal kapot. Daar begon ik met de pinkies. Daarna was een zware tijd. Ik misbruikte nog meer alcohol en drugs. Er kropen alle soorten waanzinbeelden in mijn hoofd. De sterkste van alles was een vraag die bleef terugkomen: waarom was Mick dood en leefden nog al die vreselijke mannen, met hun trotse verhalen over hun geweldige misdaden?
Misschien ging ik daarom weer bij hun op bezoek. Ik aaide hun ego door te zeggen dat ik ze weer wilde interviewen. Niemand is verbaasd door nog een dood lichaam op het slagveld. I won’t bore you with details, maar ik heb hun pinkies bewaard, just in case.
Eigenlijk was ik klaar met dat soort dingen. Ik leefde rustig op de eilanden, maar toen begonnen de mensen daar mij te vragen over uw zoon. Hoe kan het dat zo een fascist politieke macht krijgt in een land waar zoveel mensen door fascisten zijn vermoord? Waarom doet niemand iets? Daarom ging ik meer het nieuws lezen over Nederland en ik begon me te schamen. Dat had ik al heel lang niet meer gevoeld: schaamte. Heel vreemd. Ik moest iets doen, maar ik wist dat uw zoon geen martelaar mocht worden. Daarom besloot ik dingen anders te doen. Ik wou alleen zijn pinky meenemen, dan zou hij iedere dag zien hoe vreselijk de wereld kan zijn en hoeveel geluk hij heeft gehad.
Ik kwam makkelijk binnen met mijn Zuid-Afrikaanse accent: ‘Sorry to disturb you, sir, but I’ve travelled a long way to pay my respects.’ Hoe zeg je dat in het Nederlands? Ik kom u mijn eer aanbieden? Heeft u hem nooit geleerd dat hij geen vreemde fascisten moet binnenlaten? Sorry, dat is flauw. Hij was een prima gastheer. Ik stond al snel in de keuken met een glas wijn in mijn hand. Daar hing een heel messenset, dus ik hoefde niks te smokkelen behalve de knock-outdruppels in mijn zak.
Uw zoon viel meteen en raakte met zijn gezicht het keukenblad. Hij heeft niks gevoeld, dat beloof ik. Er was veel bloed. Moest ik de ambulance bellen? Te veel risico. Dus ik pakte een mes en ging zijn pinky afsnijden. Toen sprong die vrouw op mijn rug. Ze schreeuwde in een vreemde taal in mijn oor. Ik hoop dat de bijzijnde pinky haar zal redden, maar ik ben bang dat de fascisten hun martelaar hebben en verse zonderbokjes zoeken voor hun slachthuis. Jammer dat het zo is gelopen.
Ik wens u rust en mooie herinneringen toe, mevrouw.
Deo
Essay
Welcome Stranger. Een kleine geschiedenis
Verhaal
Inwonend
Essay
Strange Meetings
Poëzie
vier gedichten
Verhaal
Brazenhead Books
Essay
Een epistolaire taxonomie van gaten
Essay
Composteren is mijn lust en mijn leven
Poëzie
drie gedichten
Verhaal
Turritopsis dohrnii
Essay
Close Reading VII: ‘De weg die het volbrengt’
Verhaal
Bloedverraad
Poëzie
een helder rood verzoek
Essay
Awater volgen
Poëzie
Gebeten door een vlinder
Verhaal
8889
Poëzie
drie gedichten
Brieven